Het wordt weer heet! Zomerse temperaturen zijn heerlijk (als je er van houdt), maar de groente- en fruitplanten in je moestuin kunnen écht niet tegen extreme hitte. Wist je dat de meeste planten schade oplopen als het warmer is dan 30 graden? En als het dertig graden is in de schaduw, kun je wel raden hoe warm het is in de volle zon! Deze tips helpen je om je moestuin te beschermen tegen hoge temperaturen en langdurige hitte.
Waarom je moestuin niet tegen hitte kan
De meeste planten in je moestuin groeien het beste als het tussen de 20 en 30 graden is, in de schaduw dus. Boven de 30 graden neemt de fotosynthese af en treden er beschadigingen op aan enzymen en andere eiwitten. Ook de aanmaak van nieuwe eiwitten stopt. Is het te lang warm? Heel sneu, maar dan sterft je plant. Natuurlijk verschilt de hittebestendigheid per groente- en fruitsoort. Maar temperaturen boven de 40 graden kunnen echt maar weinig planten lang verdragen. Felle zon in combinatie met hitte is drama voor vruchtdragende planten zoals fruit en groente als courgette en paprika. Bladeren kunnen zichzelf immers koelen door water te verdampen, vruchten kunnen dat helaas niet.
Moestuin in potten? let extra op!
Zelf moestuinier ik op het dakterras op het zuiden. Dat is ideaal in het voorjaar en de herfst, want het is er al vroeg lekker en blijft er nog lang warm. Maar in de zomer is het best wel een uitdaging. Ten eerste moestuinier ik in potten & bakken, en die verliezen natuurlijk veel sneller vocht en warmen veel sneller op dan de volle grond. De stenen muur en ondergrond op het dakterras stralen bovendien enorm veel hitte af. En er is bijna de hele dag zon! Fel zonlicht in combinatie met hitte is funest. De zon kan bladeren en vruchten heel snel verbranden. Moestuinier jij ook in potten of moestuinbakken? Let dan bij hoge temperaturen éxtra goed op!
Moestuin beschermen tegen hitte: 9 tips
Nu de temperaturen naar tropische hoogten stijgen, is het dus tijd om mijn moestuin hitteplan in werking te stellen! Hieronder lees je wat ik allemaal doe om mijn groente- en fruitplantjes te beschermen tegen de zon en de hitte. Wellicht heb jij ook wat aan deze tips!
1. Zorg voor schaduw
Schaduw is het allerbeste wat je je moestuinplantjes kunt geven als het buiten (langdurig) heet en zonnig is. Dat kan natuurlijk door grote planten aan de rand van je moestuin te planten, denk aan zonnebloemen en mais. Die nemen de ergste zon weg en filteren het licht. Maar daar moet je wel plek voor hebben. Sowieso is het nu (hartje zomer) te laat om die gewassen nog te planten.
Het klinkt misschien een beetje gek, maar schaduwdoeken en parasols zijn de beste oplossing. Op mijn dakterras stond een hele grote parasol, die zette ik op hete dagen de hele dag open zodat de zon de blaadjes niet kan verbranden. In de avonduren ging hij dicht, zodat de warmte weg kan. Helaas is ie nét omgewaaid toen ik foto’s voor deze blog wilde maken haha. Zowel de plantjes als ik kunnen niet zonder, dus ik heb meteen een nieuwe besteld!
Ook zet ik soms potten onder de tuintafel, of onder onze moestuintafels voor wat extra schaduw. Het helpt daarnaast om potten dichter bij elkaar te zetten. De zon draait natuurlijk, en daardoor geven ze elkaar een beetje schaduw. En ik heb bijvoorbeeld slaplantjes ónder mijn courgette geplant. De grote courgettebladeren geven (een deel van) de slablaadjes gedurende een aantal uren per dag wat schaduw.
2. Geef minstens twee keer per dag water
Zeker als je moestuiniert in potten en bakken is het in warme tijden slim om twee keer per dag water te geven. In het voorjaar liep mijn automatische bewateringssysteem 1x per dag 3 minuten. Vanaf juni heb ik dat al opgeschaald naar 2 x 3 minuten (in de ochtend en late avond). Tijdens een periode van hitte en droogte, laat ik het systeem nog wat langer lopen. En soms geef ik zelf nog wat extra water aan de kleinere potten. Het kan nu zo snel verdampen!
3. Hou je planten in de gaten
Aan veel planten kun je wel zien als ze het warm hebben, dan gaan de bladeren wat slap hangen. Zo beschermen ze zichzelf. Is dat ’s avonds het geval, dan kan dat vaak niet echt kwaad. Hangen ze ’s ochtends nog steeds slap? Geef dan een flinke slok water!
Ik heb een vochtsensor gekoppeld aan mijn bewateringsysteem. Die houdt in de gaten of de grond niet te nat wordt. Als de sensor vocht registreert (bijvoorbeeld als het geregend heeft) gaat de bewatering niet aan. Maar op hete dagen is het ook belangrijk om zelf voor droogtesensor te spelen! Steek ’s avonds of ’s ochtends een vinger in de grond en voel hoe droog de grond is op een paar centimeter diepte. Voelt het droog? Geef dan éxtra water!
4. Geef geen water midden op de dag!
Wat je in elk geval NIET moet doen, is midden op de dag water geven. De toplaag van de aarde is vaak scorching hot. Niet alleen verdampt een groot deel van het water dat je gebruikt meteen (super zonde van het water dus). Daarnaast verwarmt die hete aarde het water dat je geeft. En als dat hete water vervolgens de grond in sijpelt, kan het zomaar de wortels van je planten verbranden. Als je water geeft met de tuinslang, let dan ook goed op dat de eerste paar liter die uit de slang komt soms gloeiend zijn is op een warme dag. Spray dat niet over je plantjes heen, dan verbranden ze.
5. Bescherm door te mulchen
Geef regelmatig compost en mulch je moestuin! Een gecomposteerde grondlaag kan veel meer vocht vasthouden, waardoor je veel minder water hoeft te geven en je moestuinplantjes dus beter bestand zijn tegen hitte en droogte. Daarnaast kun je de grond bedekken met een laag mulch, bijvoorbeeld stro, gedroogd gras of houtsnippers. Zorg voor een laag van tenminste 2-3 centimeter. De temperatuur van de aarde blijft onder een mulchlaag al gauw zo’n 10 tot 20 graden lager. Dat is beter voor de wortels van je plant én je hoeft minder water te geven.
6. Liever even niet zaaien & bemesten
Is het heet en zonnig buiten? Dan kun je beter even niet zaaien. Zaadjes hebben vocht nodig en een gematigde temperatuur om te ontkiemen. De eerste scheutjes zijn heel kwetsbaar en kunnen dus snel verbranden. Wacht liever tot het weer wat koeler is of op zijn minst bewolkter. Zaai je binnen voor? Zet je zaaigoed dan eerst in een bak water en laat de grond zich goed volzuigen voor je de kleine zaailingen buiten uitplant. Zo hebben ze de beste kans van slagen. Bemesten kun je ook beter even niet doen als het heet is, daardoor kunnen zowel plant als wortels verbranden.
7. Oogst vroeg & zo snel mogelijk
Oogst groente het liefst in de vroege ochtend, dan zit er het meeste vocht in en is eigenlijk alles wat je oogst het lekkerste! Vruchten zoals paprika, tomaat en courgette oogst je het liefste zodra ze rijp zijn. Zo vragen ze geen onnodige energie van de plant die het toch al zwaar heeft omdat het zo warm is. Dus maak elke ochtend even een rondje met je oogstmandje!
8. Hou de toplaag los
Hitte droogt aarde uit en zorgt dat het compacter wordt. Als de grond heel vast is, zie je dat water er als een plas op blijft staan, er niet intrekt en bovendien snel verdampt. Loop daarom liever niet over de aarde in je moestuin, daar wordt de grond alleen maar compacter van. Als je net iets hebt geoogst of als je voldoende ruimte hebt rondom de planten in je moestuin, schoffel of hark de bovenste laag van de grond dan even los. Los geschoffelde aarde neemt weer wat makkelijker water op. Mulchen en compost geven helpen hier ook bij!
9. Bescherm jezelf & werk vroeg
En tot slot: bescherm jezelf ook goed als je moestuiniert! Het spreekt voor zich, maar ik zeg het toch maar even: smeer je in met een hoge factor zonnebrandcrème als je bezig bent. Zet een hoed op en een zonnebril om je hoofd en ogen te beschermen. En moestuinier vooral niet op de warmste momenten van de dag. Zelf start ik mijn dag op het dakterras. Ik check planten, geef eventueel wat extra water, oogst wat klaar is en bereid de moestuin voor op een hete dag. En ik geef mezelf ook een extra slok water als ik in de hete maanden buiten werk!
Moestuin beschermen tegen hitte
Zo, nu ken je mijn hitteplan voor de moestuin! Het spreekt eigenlijk allemaal voor zich, maar het is toch handig om het even op een rijtje te zetten. Ik hoop dat je wat hebt gehad aan deze tips voor het beschermen van de groente en fruitplantjes tegen extreme hitte, zon en droogte. Mocht je zelf nog een hele goede tip hebben of een vraag hebben over dit onderwerp, dan kun je natuurlijk in de reacties hieronder terecht. Ik help je graag!
Wat een leuke blog …. Zelf heb ik totaal geen groene vingers en heb er de tijd ook niet voor
Maar vind het wel super leuk dat je tips deelt en ons meeneemt in jouw flipflop moestuin avonturen..
(Zou nog wel een leuke naam zijn voor een boek: flipflop moestuin avonturen met Saskia!)
Voor mij hoeven de temperaturen niet zo hoog.. doe mij maar de herfst en winter!!
Liefs Suus ❤️
Lieve Saskia,
Bedankt voor de tips! Ik heb manlief meteen even aan het werk gezet! Alle potten bij de schuur gezet daar hebben ze altijd schaduw. Heb verder tomaten planten die in de grond staan. Ze staan gelukkig in de schaduw van mijn zonnescherm. Ik duim dat het goed gaat! En het gauw herfst is want ik ben geen fan van hitte.
Liefs Tessa
Bedankt voor de tips 🌞 Ik heb met name veel bloemen, ook veel hortensias, alles heeft het zwaar. Dit jaar heb ik ook een minimoestuin in potten. Paprika, pepers, tomaatjes, kruiden enz. Ik ga ze vandaag verplaatsen naar een plekje wat een klein gedeelte van de dag schaduw heeft. De rest van de tuin staat heel de dag zon nl. Ik ben zo bang dat alles verbrand. Zo jammer 😩 ik hou ook meer van temperaturen van 20 gr. Dat vind mijn tuin ook het fijnst 🌻