Een moestuinplan maken: hoe doe je dat?

De winter is het perfecte moment om een moestuinplan te maken. Er valt nog niks te kweken en het is een ideale manier om vooruit te kijken naar een nieuw tuinseizoen. Een moestuinplan maken is even wat gepuzzel, maar het helpt je de beschikbare ruimte optimaliseren en zo kun je nóg meer oogsten. En het zorgt voor een hoop voorpret! Hieronder lees je hoe ik het moestuinplan maken aanpak + onderaan vind je mijn moestuinplan van 2022 ter inspiratie!

---

moestuinplan maken: Waarom is dat slim?

Een moestuinplan maken is even wat werk, maar het zorgt er voor dat je veel meer kunt oogsten straks. Het helpt je om groente op de juiste momenten te zaaien, ‘goede buren’ naast elkaar te zaaien en aan wisselteelt te doen waardoor de grond gezond blijft. En je krijgt ook inzicht in hoe lang het duurt voordat je iets kunt oogsten, dus wat je allemaal kunt kweken in één seizoen.

---

Een Moestuinplan maken: hoe doe je dat?

Zelf moestuinier ik volgens de Makkelijke Moestuin-methode in vakken van 30x30cm. De MM-app geeft je al veel richting als je eenmaal bezig bent. Maar toch maak ik elk jaar een moestuinplan. Het zorgt gewoon voor net wat meer inzicht en overzicht. En het is voor mij echt een stukje voorpret! Hieronder neem ik je stap voor stap mee door mijn proces.

---

Stap 1. Analyseren en organiseren

Is dit je eerste moestuinjaar? Dan kun je deze stap overslaan. Maar heb je vorig jaar ook al lekkere groente gekweekt, zij het misschien wat meer uit de losse pols? Dan begint het natuurlijk met een analyse van je vorige moestuinjaar. Welke groentes gingen goed en welke niet? Welke vond je lekker? Welke heb je niet echt opgegeten? Moestuinieren is natuurlijk het leukst als je groente kweekt die het goed doen in jouw tuin en die je ook echt opeet. Kijk ook welke zaadjes je nog hebt (en die nog goed zijn) en maak daar een overzicht van.

---

Stap 2. Krijg inzicht in de ruimte die je hebt

Voordat je gaat plannen, is het heel handig om te weten hoeveel ruimte je hebt. Of je nou in de volle grond kweekt of in bakken en potten, zoals ik. Ik moestuinier volgens de Makkelijke Moestuin methode en dat betekent dat de ruimte die ik heb is opgedeeld in vakken van 30x30cm. In elk vak staat één groente. Daardoor weet ik precies hoeveel ruimte ik heb en dat maakt het een stuk makkelijker om te plannen.

Maar ook als je ’traditioneel’ in rijen groente kweekt, is het handig om overzicht te krijgen van de ruimte die je hebt in je moestuin. Hoeveel ‘rijen’ heb je tot je beschikking? Dat kan door een tekening op schaal te maken.

Ik heb mijn vakken en losse potten in een Google Spreadsheet-bestand staan, genummerd en wel. Ideaal! Dit kun je uiteraard ook doen met de ‘rijen’ in jouw moestuin in de volle grond. Vergeet ook de ruimte in je kas of ‘voorzaaiplek’ binnen niet. Hoeveel planten kun je binnen voorkweken op een raam voor het zuiden / in een kweekkast? En wat kan er in de kas/coldframe als je die hebt?

---

Stap 3. Bepaal wat je wil kweken

Stap drie is bepalen wat je dit jaar wil kweken. Dat doe je natuurlijk op basis van je analyse en de zaden die je nog hebt. Maar laat vooral ook plek over in je moestuin voor nieuwe groente(soorten). Experimenteren is één van de leukste dingen aan moestuinieren, dus zorg dat je dat meeneemt als bij het moestuinplan maken. Ik kijk graag naar de nieuwe zaadjes die Makkelijke Moestuin aanbiedt (meestal vanaf februari verkrijgbaar). Maar ook naar groente die ik zelf graag eet en nog nooit gekweekt heb.

---

Stap 4. Zaaischema of zaaikalender maken

Elke groente zaai je op een ander moment. Sommige beginnen binnen, andere mogen meteen buiten gezaaid worden. De ene is na slehcts 4 weken te oogsten, de andere doet er een paar maanden over. Als je weet welke groente je wil kweken, is het ook goed om te kijken naar wanneer je moet zaaien en wanneer je kunt oogsten.

Zo kun je je rijen of vakken ‘reserveren’. Tot slot helpt het om te kijken naar de ‘familie’ waar de groente toe behoort. Dit helpt bij de wisselteelt: zodat je na het oogsten een groente van een andere familie zaait op dezelfde plek. Dat houdt de grond gezond.

---

Stap 5. Maak een zaaikalender

En dan is het tijd om alle informatie die je hebt verzameld aan elkaar te gaan koppelen en een zaaischema of zaaikalender te maken. Daarin maak je inzichtelijk waar in de moestuin je wanneer welke groente wil gaan zaaien.

Zet er ook bij welke maand je verwacht te zaaien en te oogsten (dus wanneer je de volgende groente erin kunt doen). Er zijn verschillende manieren om een zaaikalender of zaaischema te maken. Hieronder laat ik je graag zien hoe ik het aanpak. Google gerust voor andere voorbeelden.

---

Mijn moestuinplan voor 2022

Tot slot laat ik je natuurlijk graag mijn moestuinplan voor 2022 zien! Uiteindelijk is een concreet voorbeeld toch het meest inspirerend, vind je niet? Mijn moestuinplan bestaat uit een drietal delen. Ik laat ze je allemaal zien hieronder.

1. ‘Tekening’ van mijn bakken & vakken

Ik heb in Google Spreadsheet een ’tekening’ gemaakt van alle vakken die ik tot mijn beschikking heb. Ze zijn allemaal genummerd. Je ziet ook twee grote bakken die ik momenteel gebruik voor het kweken van bloemen (de roze en de gele).

Nu, in de winter, zitten er voorjaarsbollen in (narcissen en tulpen). Als die zijn uitgebloeid komen de Dahlia-knollen erin. Ook de ‘vaste’ moestuinplanten of groenten met een vaste plek staan in de tekening aangegeven.

Ik zou alle groente die ik wil kweken in elk vak in de tekening kunnen zetten. Maar omdat dat er 2 a 3 verschillende per vak per seizoen zijn, vind ik dat onoverzichtelijk. Ik heb ook nog een aantal kleinere bakken waar ik aardbeitjes en kruiden in kweek, die staan niet op de tekening.

---

2. Zaadjesvoorraad

Het tweede wat ik maak is een overzicht van mijn zaad(jes)voorraad. Daarbij staat ook wanneer elke soort gezaaid moet worden, hoe lang de groente mijn vakken bezet houdt en dus ook: wanneer het geoogst kan worden. Hieronder zie je mijn zaadjesvoorraad van januari 2022. Ook heb ik aangegeven welke zaden ik nog wil aanschaffen.

In aanvulling op de zaden koop ik ook meestal wat plantjes in het tuincentrum. Met name van pepers, want die zijn heel moeilijk in Nederland. Je moet al vroeg beginnen, want ze hebben lang nodig om te ontkiemen. En ze hebben veel warmte nodig, liefst van een warmtemat (en die heb ik nog niet).

---

3. Zaaischema & voorzaaiplan

En het derde item dat ik maak, is een zaaischema. Daarin staat precies wat ik wanneer ga zaaien, zodat mijn vakken altijd optimaal benut zijn. Overigens is dit puur een plan. Het gebeurt elk jaar dat ik de plannen wijzig en wat anders zaai, haha.

Dat heeft te maken met het weer, maar ook waar ik op dat moment zin in heb of welke nieuwe zaadjes of kleine groenteplantjes ik ergens ben tegengekomen! En dat kan natuurlijk prima. Het plan geeft richting, maar dat betekent niet dat ik me er aan moet houden.

---

Moestuinplan maken: hoe pak jij het aan?

Je ziet: een moestuinplan maken is niet moeilijk, maar het is wel even werk en even wat gepuzzel. Zeker als je je vakken of rijen optimaal wil benutten en altijd wat wil laten groeien. Maar dan heb je ook de optimale opbrengst, dus dat is zeker wat waard.

Ik ben natuurlijk ook erg benieuwd naar jullie methodes, want er zijn echt zoveel verschillende manieren en stijlen. Sommige mensen maken een grote tekening en schrijven daar alles op. Andere mensen maken een vergelijkbaar schema als ik, maar dan met gekleurde blokjes voor elke groente.

Het kan allemaal! Zoals gezegd: google vooral naar voorbeelden en ga op zoek naar de methode van moestuinplan maken die het beste bij jou past. Vragen? Iets leuks te melden? Daarvoor zijn de reacties hieronder. Scroll even naar beneden en laat je comment achter. Vind ik altijd leuk!