Plukbloemen in potten & bakken? Dat kan zeker! | een stappenplan

Heb je een zonnig stukje betegelde tuin, een terras, een balkon of – net als ik – een dakterras en lijkt het je wel wat om daar volop plukbloemen te kweken? Dat kan absoluut! Ik heb al jaren hele grote Dahlia’s op mijn dakterras en kweek ook andere bloemetjes allemaal in potten, zoals Cosmos, Scabiosa, Zinnia’s en Chinese Aster. In dit artikel leg ik je stap voor stap uit hoe je een pluktuin aanlegt in potten en bakken op je balkon of (dak)terras!

Stap 1. Is je balkon of (dak)terras geschikt?

Zomerbloeiers hebben twee dingen volop nodig: zon en water. Wil je plukbloemen kweken in potten, dan moet de plek waar je ze neerzet minstens 6 en liefst 8 uur zon per dag krijgen. Minder kan natuurlijk, maar dan zul je veel minder bloei zien. Aangezien de grond in potten en bakken heel snel uitdroogt, is regelmatig water geven essentieel. Op hele hete dagen moet je soms twee keer per dag bewateren. Het is dus wel handig als je een waterpunt in de buurt hebt, anders wordt het een hoop slepen met gieters. Je kunt er ook voor kiezen om een automatisch bewateringssysteem aan te leggen.

Stap 2. Plukbloemen kiezen voor in potten

Stap twee in het maken van een pluktuin in potten en bakken vind ik persoonlijk het moeilijkste: kiezen. Het nadeel van een klein terras of een balkon, is dat je niet veel ruimte hebt. Dat betekent: bewust kiezen wat je wil kweken. Ik zou altijd voor een mix van bloemen gaan in een kleurenpalet dat mooi bij elkaar matcht, zodat je prachtige boeketjes kunt maken voor binnen. Hieronder een lijstje met plukbloemen die het sowieso goed doen in bakken en potten:

• Amaranthus
• Briza (siergrasje)
• Cosmos
• Chinese Aster
• Dahlia’s (deze zaai je niet, je plant de knollen)
• Goudsbloemen
• Lathyrus
• Oost-Indische Kers
• Rudbeckia
• Scabiosa
• Zinnia
• Phlox

Van elk van deze bloemen zijn tientallen en soms zelfs honderden varianten te koop. En deze lijst is zeker niet volledig. Experimenteer vooral met bloemsoorten die jij mooi vindt! Ook al ‘zegt men’ dat ze niet in potten kunnen, als je ze maar goed verzorgt, kan er heel veel. Prove ‘em wrong!

---

Stap 3. Je plukbloemen voorzaaien

In principe kun je de meeste bloemsoorten vanaf half mei direct buiten zaaien, maar mijn ervaring met potten is dat dat niet zo goed werkt. Daarom zaai ik alle bloemen voor in een kweekkast onder groeilampen. Voorzaaien doe je overwegend in maart of april. Ik zaai ze in hele kleine potjes of een zaaitray met een mix van potgrond en vermiculiet, dat laatste houdt de grond luchtig en dat zorgt ervoor dat ze beter kunnen wortelen. Er is ook speciale stek- en zaaigrond te koop die je hiervoor kunt gebruiken.

Geef de zaadjes regelmatig een klein beetje water, bijvoorbeeld met deze zachte handbroes. Van onderaf bewateren (zodat de potjes het water kunnen opzuigen) is ook altijd goed. Niet te veel, want dan rotten ze weg. Komen de zaailingen boven? Hou ze dan goed in de gaten. Als ze te warm staan of te weinig (zon)licht krijgen, kan het zijn dat ze heel lang en slungelig worden. Zet ze dan koeler / lichter.

Dahlia’s voortrekken

Voor Dahlia’s gaat het proces net ietsje anders. Dahlia’s zaai je namelijk (meestal) niet, je koopt de knollen. Er zijn honderden verschillende soorten te koop, met allerlei verschillende vormen en kleuren. Dahlia’s kun je in het vroege voorjaar oppotten en binnen voortrekken. Vervolgens kun je ze half mei buiten in grotere potten uitplanten. In deze uitgebreide Dahlia-kweekgids lees je hoe je dat doet.

Zaailingen verspenen & buiten zetten

Terug naar je gezaaide bloemen. Als je zaailingen twee echte blaadjes hebben, verspeen je ze naar grotere potjes met verse potgrond. Ik kies hiervoor meestal de sterkste zaailingen uit, de rest doe ik weg. Zorg wel dat je er voldoende overhoudt, voor het geval er later iets misgaat met uitplanten. In een P9-potje passen één of twee grotere zaailingen. Geef ze nu twee keer in de week water (of meer als het erg warm is, hou de aarde in de gaten). Dat kan gewoon met een gieter, sproeier of tuinslang op een zachte stand of weer van onderaf.

Om sterke plukbloemen te kweken in potten, kun je de kleine plantjes het beste niet te lang binnen houden. Vanaf april kunnen de potjes naar buiten om lekker in de zon te staan, maar liefst nog onder een kapje (zoals deze van Elho, zie ook de video hieronder). Ook en koude bak of een kleine kas zijn ideaal. Sommige mensen gebruiken een plastic opbergbox als kasje. Let wel op! Als het vriest, haal je de bloemen naar binnen. Daar kunnen de meeste zomerbloeiers namelijk niet tegen.

---

Stap 4. Goede potten voor plukbloemen

Vanaf half mei (na de laatste nachtvorst) kun je de bloemen uitplanten. Plukbloemen hebben flink wat ruimte nodig. Kies potten, bakken of kistjes (met anti-worteldoek) van minimaal 30 liter, maar meer is echt altijd beter. Het is vaak slimmer om meerdere planten in een hele grote pot of bak te zetten dan elke plant een eigen kleinere pot te geven. Zorg altijd dat er gaten onderin de pot of bak zitten, zodat het vocht weg kan. Bloemen houden weliswaar van water, maar niet van natte voeten. Dan kunnen de wortels gaan rotten.

Ik heb het meeste succes met plukbloemen kweken in de grote bakken die we zelf gemaakt hebben van duurzaam Douglas-hout. Die zijn 120x60cm groot en 32cm hoog. In zo’n bak staan meestal 2 of 3 Dahlia-knollen en daarbij nog 3 a 4 andere bloemen. Ook zet ik altijd wat plukbloemen in deze grote kweekpotten van Elho, die zijn gemaakt van gerecycled kunststof in Nederland, niet duur en ze blijven jarenlang mooi.

---

Stap 5. Plukbloemen uitplanten in potten

Stap vijf voor het maken van een pluktuin in potten is natuurlijk: het uitplanten van je zelf gezaaide zomerbloeiers! Ik plant mijn bloemen meestal uit in Makkelijke Moestuin-aarde met wat extra voeding erdoor. Maar een goede kwaliteit potgrond met compost en/of voeding erdoor kan ook. Vul de pot tot een paar centimeter onder de rand met de grond (en eventueel wat compost of grondverbeteraar zoals lavameel) en maak alles goed nat.

Maak een gat met je hand of een schepje en plant de zaailing uit in je bak. Druk de aarde om het plantje goed, maar zachtjes aan en geef een flinke slok water. De ideale plantafstand staat meestal op het zakje, maar je kunt ze in potten altijd ietsje dichter bij elkaar zetten, zodat ze je pot mooi vullen. Later uitdunnen (wegknippen wat het niet goed doet) of blad wegsnoeien is altijd mogelijk

En vaak ook slim, want uiteindelijk worden die kleine plantjes natuurlijk hele grote planten die rijkelijk bloeien. Eén Dahlia knol geeft 20-50 bloemen. En één Zinnia-zaailing zorgt uiteindelijk ook voor tientallen bloemen. Op de eerste foto hieronder zie je de net uitgeplante Dahlia’s in mijn bakken en potten in mei 2024. Ze hangen een beetje slap van de schrik, maar dat komt helemaal goed. Zie de tweede foto hieronder maar!

---

Stap 6. Plukbloemen in potten verzorgen

Yes, je plukbloemen staan buiten in potten! Nu is het een kwestie van geduldig wachten tot ze bloeien. Veel bloemen (zoals Dahlia’s, Amaranthus en Zinnia’s) kun je het beste nog even ’toppen’ voor ze bloeien. Dan gaan ze meer vertakken en komen er meer stelen, dus ook meer bloemen! De laatste stap in je project ‘pluktuin in potten’ is het verzorgen van de bloemen op je balkon of (dakterras). Er zijn een paar dingen waar je op moet letten: water geven, steun bieden, voeding geven en vooral: heel veel blijven plukken.

1. Voldoende water geven

Water geven is echt essentieel voor een bloemenzee in potten & bakken. Hoe kleiner de pot, hoe meer water je moet geven. En hoe warmer het weer, idem dito. Ik geef in de zomer – als het niet regent – vrijwel dagelijks water. En als het echt warm is (30+ graden) zelfs twee keer per dag. De aarde in de potten moet eigenlijk nooit helemaal uitdrogen (al kunnen Cosmos daar bijvoorbeeld wel beter tegen). Licht vochtig is ideaal.

Als je wil weten of je bloemen water nodig hebben, steek dan een vinger in de pot. Voelt de aarde op een cm of vijf redelijk droog? Dan moet je water geven! Nog véél fijner is het om een hygrometer gebruiken. Die steek je in de pot en vertelt je precies hoe droog de grond is. Staat er droog, dan ben je echt al aan de late kant. Staat er vochtig, dan mag je ze water geven. Bij nat kun je ze lekker met rust laten. Het is ook een kwestie van ervaring opbouwen!

---

2. Zorg voor genoeg steun

Planten die groot worden (zeg 50+ centimeter of meer) hebben graag wat steun. Geef dit bij voorkeur voordat je bloemen het nodig hebben, dus voordat ze in de knop schieten. Steun geven kan bijvoorbeeld met een handige plantensteun die je in de aarde steekt of een constructie met bamboe-stokken. Je kunt dit het beste tegelijk doen met het uitplanten van de kleine plantjes, dan beschadig je namelijk ook geen wortels. Hier lees je hoe ik mijn plukbloemen steun heb gegeven.

---

3. Geef regelmatig voeding bij

De aarde in potten en bakken droogt niet alleen snel uit, ze is ook vrij snel uitgeput. Bovendien spoelt de voeding in potten vaak weg als je water geeft of als het regent. In de volle grond gebeurt dit veel minder. Maar bloemen hebben natuurlijk wel voeding nodig! Ik geef mijn plukbloemen in potten daarom in de zomermaanden (juni – juli – augustus – september) om de twee weken wat te ‘eten’.

Welke voeding je gebruikt, maakt eigenlijk niet zo heel veel uit. Denk bijvoorbeeld aan terras- en bloemenvoeding. Ik gebruik vaak de vloeibare moestuinvoeding van Pokon, die werkt prima. Dit is een vloeistof, die doe je in een gieter met water en giet je over de aarde. Je kunt ook met korrelvoeding of mest werken, maar dat is wat lastiger in potten.

4. Slakken onder controle krijgen

Slakken zijn een plaag voor iedereen die pluktuiniert. Met name Dahlia’s maar ook Zinnia’s staan op het menu van deze glibberige, vraatzuchtige beesten. Het internet staat vol tips tegen slakken. Ik heb de meeste geprobeerd, maar vrijwel niks werkt echt afdoende. Er zijn drie strategieën die wél echt helpen:

1. Aaltjes tegen naaktslakken. Naaktslakken zijn de grote vreters, de huisjesslakken brengen niet zo heel veel schade aan. Naaktslakken planten zich ook razendsnel voort. Je koopt de aaltjes levend, doet ze in een gieter met water en giet dit mengsel over de hele tuin/al je potten. De aaltjes zorgen er zes weken lang voor dat alle naaktslakken doodgaan en dat ze zich niet kunnen voortplanten. Zo hou je de plaag onder controle.
2. Slakken rapen. Elke avond, in het donker, met een zaklamp of hoofdlamp ga je slakken zoeken in de tuin. Til bladeren op, en kijk goed! Je kunt ze elders wegzetten, of doorknippen met een schaar, dat is een humane manier om ze te doden.
3. Schrikdraad. Als je bakken hebt kun je werken met slakkenschrikdraad. Het draad van Makkelijke Moestuin werkt echt.

5. Meer plukken = meer bloemen

Voor éénjarige zomerbloeiers geldt in de meeste gevallen: hoe meer je plukt, hoe meer bloemen de plant aanmaakt. Dus blijf volop plukken en maak mooie boeketjes van je plukbloemen in potten voor binnen in huis. Het is echt geweldig om armen vol moois uit je eigen terras, balkon of dakterras te mogen ‘oogsten’. Haal ook de uitgebloeide bloemen weg, zodat deze geen zaad kunnen vormen. Zodra de plant zaadjes aanmaakt, stopt hij namelijk met nieuwe bloemen produceren. Dit wil je natuurlijk zo lang mogelijk uitstellen!

Ga jij voor een pluktuin in potten?

Ik hoop dat je met dit stappenplan aan de slag kunt met het zaaien van bloemen voor een hele zomer lang plukgeluk op jouw eigen balkon of (dak)terras. Er kan zoveel in potten! Veel meer dan mensen vaak zeggen. Natuurlijk is het slim om niet te groot te beginnen – niet meteen voor de grote dinnerplate Dahlia’s te gaan die moeilijk tot bloei komen, tenzij je van een uitdaging houdt natuurlijk!

Maar anders: begin dit jaar met een paar bloemsoortjes, tot je het een beetje in de vingers hebt. En dan is het een kwestie van elk jaar uitbreiden tot je echt geen plek meer hebt :). Ik wens je in elk geval al heel veel plukplezier komende zomer. En als je nog vragen hebt, stel ze dan gerust in de reacties hieronder!